Wielkopolska jest regionem silnym w zakresie zarówno produkcji rolniczej, jak i przetwórstwa spożywczego, dlatego szczególną uwagę kierujemy na rozwój w dziedzinie inteligentnych specjalizacji. Takie wydarzenie jak Krajowe Dni Pola, daje nam szansę na pochwalenie się nowoczesnymi, czy wręcz innowacyjnymi metodami w rolnictwie precyzyjnym – mówi Marek Woźniak, Marszałek Województwa Wielkopolskiego, który jest jednym z patronów honorowych Krajowych Dni Pola Sielinko 2023.
Krajowe Dni Pola Sielinko 2023 zostały objęte przez Pana patronatem honorowym. Jak istotną rolę w Wielkopolsce odgrywa rolnictwo?
Kluczową. Rolnictwo jest jednym z najważniejszych działów gospodarki naszego regionu. W województwie wielkopolskim rolnicy gospodarują na obszarze blisko 1,8 miliona hektarów użytków rolnych, co stanowi około 60 procent powierzchni całego regionu. Nasze rolnictwo to przede wszystkim wysoka, towarowa produkcja zwierzęca. Blisko 30 procent produkcji towarowej w Wielkopolsce to produkcja roślinna, w której prym wiodą zboża, ziemniaki i buraki cukrowe. Doceniając potencjał obszarów wiejskich Wielkopolski, w naszych dokumentach strategicznych dotyczących kierunków rozwoju województwa, akcentujemy dalsze potrzeby rozwojowe tych terenów. Martwi nas jednak bardzo trudna sytuacja producentów rolnych, która jest związana z niekorzystnymi zjawiskami na rynkach rolnych, wysoką inflacją, ale i ciągle bardzo groźnym wirusem ASF (afrykańskiego pomoru świń) czy pogarszającymi się warunkami ekonomicznymi gospodarowania w rolnictwie.
Jakie znaczenie dla Wielkopolski ma fakt, że ogólnopolska impreza, jaką są Krajowe Dni Pola, odbywa się w naszym województwie?
Odczytuję to jako dostrzeżenie i docenienie wyjątkowej gospodarności naszych rolników oraz ich wkładu w potencjał nie tylko wielkopolskiej, ale przecież i krajowej gospodarki. Jako Samorząd Województwa Wielkopolskiego wspieramy rolników oraz inwestujemy w rozwój obszarów wiejskich. Zrealizowaliśmy i wciąż realizujemy wiele programów wspierających tę istotną dla nas sferę gospodarki. Wielkopolska jest regionem silnym w zakresie zarówno produkcji rolniczej, jak i przetwórstwa spożywczego, dlatego szczególną uwagę kierujemy na rozwój w dziedzinie inteligentnych specjalizacji. Takie wydarzenie jak Krajowe Dni Pola, daje nam szansę na pochwalenie się nowoczesnymi, czy wręcz innowacyjnymi metodami w rolnictwie precyzyjnym.
Urząd Marszałkowski Województwa Wielkopolskiego mocno zaangażował się w organizację tego wydarzenia. Dzięki temu na Krajowych Dniach Pola pojawi się między innymi „miasteczko wodorowe”. Czym w praktyce ono jest?
Wykorzystujemy każdą okazję, by pokazać, że Wielkopolska chce być „zielona”, czyli kładzie akcent na dbałość o środowisko i ochronę klimatu sięgając między innymi po czysty wodór. Ale najpierw ten wodór chcemy przybliżyć. H2Wielkopolska Showroom, bo taką konwencję prezentacji przyjęliśmy, eksponuje w tym celu mobilny punkt edukacyjny. To nasz pomysł na upowszechnienie wiedzy na temat technologii nisko i zeroemisyjnych, ze szczególnym uwzględnieniem możliwości wykorzystania wodoru właśnie. To sposób, by w praktyce uczestnicy Krajowych Dni Pola mogli znaleźć ciekawe i wartościowe informacje z kraju i ze świata w zakresie rozwoju i wdrażania technologii wodorowych. U nas dzieje się to poprzez prezentację zestawu demonstrującego zasadę działania odnawialnych źródeł energii i ogniw paliwowych oraz prezentację rzeczywistego wykorzystania wodoru jako nośnika energii. Na uczestników czekać będą także materiały edukacyjne z zakresu gospodarki wodorowej, gry i animacje. Wodór w Wielkopolsce, nie jest kwestią odległej przyszłości. Ta przyszłość już tu jest.
Jak ważną kwestią jest wykorzystywanie odnawialnych źródeł energii w rolnictwie?
Istotną, ponieważ współczesne gospodarstwa rolne potrzebują coraz większej ilości energii do swojego sprawnego funkcjonowania. Energia z zasobów odnawialnych, produkowana i wykorzystywana w polskim rolnictwie, może pochodzić z biomasy, produkcji biogazu, biopaliw, energii wiatrowej i słonecznej oraz pomp ciepła, które odzyskują energię ze schładzarek mleka. Gospodarstwa rolne mają więc mnóstwo możliwości do wytwarzania energii odnawialnej, dzięki której będą mogły się uniezależnić od zewnętrznych dostawców energii lub ryzyka przerwania łańcucha dostaw. Racjonalne zastosowanie tych źródeł na obszarach wiejskich pozwali nam nie tylko zmniejszyć koszty produkcji w gospodarstwie, ale może stanowić także dodatkowe źródło dochodów. Pozwala również na zagospodarowanie pozostałości z produkcji zwierzęcej lub roślinnej do wytwarzania energii, a przede wszystkim daje możliwość ochrony środowiska. Chcemy, by w przyszłości zarówno wielkopolskie rolnictwo, jak i przemysł rolno-spożywczy, były liczącymi się dostawcami surowców do produkcji energii ze źródeł odnawialnych, w różnej postaci, i miały wpływ na produkcję energii w skali kraju.
Na Krajowych Dniach Pola będzie można się dowiedzieć więcej o wielkopolskich atrakcjach turystycznych. Dlaczego warto odwiedzić turystycznie Wielkopolskę? Czym, Pana zdaniem, przede wszystkim może pochwalić się nasz region?
Wielkopolska jest urocza krajobrazowo i ma wiele do zaoferowania tym, którzy cenią sobie najstarsze polskie zabytki. Podczas letnich wakacji, można u nas odpoczywać nad jednym z 800 wielkopolskich jezior albo przemierzać turystyczne szlaki Wielkopolskiego Parku Narodowego lub któregoś z 14 parków krajobrazowych. Można odpocząć na gościnnej wielkopolskiej wsi lub w nowoczesnym ośrodku wypoczynkowym. Odwiedzającym nas polecamy także najdłuższy w Polsce szlak dla motorowodniaków – Wielką Pętlę Wielkopolski czy zanurzenie się w historię, bo Wielkopolska to kolebka polskiej państwowości. Na najstarszym szlaku turystyki kulturowej w Polsce – Szlaku Piastowskim – przeżyć można wspaniałą przygodę odkrywając średniowieczne grodziska i uczestnicząc w wydarzeniach z udziałem rekonstruktorów, którzy sugestywnie ożywiają naszą historię. Oferta turystyczna naszego regionu jest bogata i zróżnicowana, i choć nie mamy dostępu do morza czy gór, z pewnością każdy, kto nas odwiedzi, znajdzie coś dla siebie. Jak choćby miłośnicy kolei parowej i zabytków techniki, dworów i pałaców, wiatraków i architektury drewnianej czy też poszukujący wrażeń wielbiciele turystyki aktywnej. Tym, którzy chcą nas odwiedzić, polecam choćby najpierw zajrzenie na stronę internetową www.wielkopolska.travel. I zapewniam, że Wielkopolska jest warta poznania z bliska.
Wracając jeszcze do rolnictwa, w jaki sposób samorząd województwa wielkopolskiego wspiera wielkopolskich rolników?
Działamy w tej sferze konsekwentnie i wielowymiarowo. Wspomnę o ważniejszych naszych inwestycjach w ten sektor. Od sześciu lat Samorząd Województwa Wielkopolskiego podejmuje działania zmierzające do wzmocnienia wielkopolskiego sektora pszczelarskiego. Od 2018 roku na zakup węzy pszczelej i pokarmów pszczelich przeznaczyliśmy 12 milionów złotych. Do tego dodajmy jeszcze zadanie, którego podjęliśmy się kilka lat temu, czyli dofinansowywanie samorządów w zakresie zakupu sadzonek drzew miododajnych. Jak wiemy, Wielkopolska stepowieje i zmaga się z deficytem wody, dlatego z naszego punktu widzenia konieczna jest budowa i renowacja zbiorników wodnych małej retencji, które oddziałują na kształtowanie się poziomu wód gruntowych i środowiska przyrodniczego. Na ten cel Samorząd Województwa Wielkopolskiego od 1999 roku przeznaczył około 65 milionów złotych. Od 2009 roku wspieramy również spółki wodne z terenu województwa wielkopolskiego. Przyczyniamy się w ten sposób do zapobiegania lub ograniczenia zjawisk suszy i skutków nadmiernych opadów, które cyklicznie pojawiają się w naszym regionie. Łącznie w latach 2009–2022 przekazaliśmy spółkom wodnym dotacje w wysokości 21 milionów złotych. W tym miejscu warto również wspomnieć, że od 2020 roku. Samorząd Województwa Wielkopolskiego realizuje program, który nazwaliśmy „Deszczówka”. W budżecie Województwa Wielkopolskiego na realizację tego programu zaplanowaliśmy wówczas 2 miliony złotych. O wsparcie z tego programu mogły ubiegać się jednostki samorządu terytorialnego z terenu województwa wielkopolskiego, natomiast budynek, z dachu którego planowano zbierać wodę deszczową, musiał pełnić funkcję obiektu użyteczności publicznej. Bardzo ważnym zadaniem, które realizujemy nieprzerwanie od początku powstania samorządu województwa, jest dofinansowanie budowy i przebudowy dróg dojazdowych do gruntów rolnych oraz budowa i renowacja zbiorników małej retencji. W sumie na ten cel przeznaczyliśmy 450 milionów złotych.
Jak wielkopolskie rolnictwo prezentuje się na tle pozostałych regionów Polski?
Można powiedzieć, że Wielkopolska jest regionem rolniczym wbrew niekorzystnym warunkom klimatycznym i glebowym. Choć w naszym regionie dominują gleby średniourodzajne o słabej jakości, to nasze rolnictwo charakteryzuje się dużą różnorodnością. Jak już wspomniałem, jesteśmy czołowym producentem zbóż, ziemniaków czy buraków cukrowych. Pod względem produkcji rzepaku zajmujemy trzecie miejsce w kraju. Mimo niedoboru wody i niekorzystnych warunków dla uprawy warzyw, to i w tej dziedzinie Wielkopolska należy do liderów. Choć wielkopolskie rolnictwo odgrywa znaczącą rolę w przypadku produkcji roślinnej, to nasz region również słynie z produkcji zwierzęcej. Zajmujemy pierwsze miejsce w produkcji trzody chlewnej oraz jaj kurzych w kraju. Wielkopolscy rolnicy należą do czołowych producentów bydła, drobiu oraz mleka. Doceniam codzienny trud naszych rolników i wierzę, że z naszym wsparciem nadal będą wydatnie wpływać na nie tylko naszą, wielkopolską pozycję gospodarczą na tle regionów kraju, ale i na mapie Unii Europejskiej.